Taşınmaz hukukunda tapu iptal ve tescil davaları önemli bir yere sahiptir. Bu davalar sırasında, Türk Medeni Kanunu (TMK) kapsamında tapu siciline yapılan şerhler, tarafların haklarının korunmasında önemli bir işleve sahiptir.
Bu bağlamda iki temel şerh türü dikkat çeker:
- Tasarruf Yetkisini Sınırlayan Şerh: Taşınmaz üzerindeki kişisel hakların üçüncü kişilere karşı korunması amacıyla kullanılan bu şerh, özellikle taşınmaz satış vaadi veya inşaat sözleşmelerinden doğan hakların güvence altına alınmasında etkili bir araçtır. Ancak, bu şerhin taşınmaz sahibinin mülkiyet üzerindeki yetkisini tamamen ortadan kaldırmadığı unutulmamalıdır.
- Geçici Tescil Şerhi: Ayni hakların korunması gereken durumlarda kullanılan bu şerh, mülkiyetin veya bir ayni hakkın üçüncü kişiler tarafından kazanılmasını önlemek için geçici bir önlem sağlar. Özellikle mülkiyet devri veya ayni hak tesisi gibi konularda, dava sonuçlanana kadar taşınmaz üzerindeki hakların korunmasını sağlar.
Bu şerhlerin doğru ve yerinde uygulanması, tapu sicilinin güvenilirliği ile tarafların haklarının korunması açısından kritik önemdedir. Yanlış uygulamalar, yalnızca taşınmaz hukuku ilkelerine zarar vermekle kalmaz, aynı zamanda uyuşmazlıkların çözümünü de karmaşık hale getirebilir. Bu nedenle, şerhlerin etkileri ve işlevleri konusunda daha fazla farkındalık oluşturulması gerekmektedir.